Cây gỗ Muồng đen ( chiu liu)

Cây muồng đen hiện đang được xếp vào nhóm I (những cây gỗ thuộc loại tốt, tỉ trọng gỗ cao). Nhưng do muồng đen khá phổ biến trong rừng tự nhiên và rừng trồng chính vì vậy nó không bị cấm khai thác hoặc tàng trữ (IIA).

Đặc điểm

Thân cây

Cây muồng có những đặc điểm cơ bản như sau: Cây trưởng thành có chiều cao trung bình từ 15 – 20m và đường kính thân khoảng 40 – 50cm trong tự nhiên, vỏ cây tương đối nhẵn so với các cây tự nhiên khác.

Gỗ

Gỗ muồng đen có dác lõi phân biệt, thớ thẳng, chất gỗ rất cứng và nặng, tỉ trọng 0,912, lực kéo ngang thớ 19kg/1cm2, nén dọc thớ 722kg/cm2, lực nén oằn 1,995kg/cm2, hệ co rút là 0.37.

Khi cây non: Dác(có màu trắng khi non và càng khi cây già lâu năm và dày từ 3 – 7cm) nhiều, lõi ít, sau khi gia công dễ bị co rút, sau khi gia công dễ bị cong vênh sau một thời gian, nên lưu ý đặc biệt về vấn đề này nếu bạn chưa có kinh nghiệm khai thác muồng đen.

Khi cây già: Muồng già có tỉ lệ lõi nhiều, ít rác, gỗ rất cứng và nặng, chống mối mọt, không cong vênh sau khi gia công thành các đồ nội thất, xây dựng.

Gỗ muồng đen có tốt không: Đây là một loại gỗ có chất lượng rất tốt thường được sử dụng để làm giả các loại gỗ quý hiếm như lim, mun, cẩm lại,… trong các đồ nội thất nhà ở,….

Lá

Là muồng đen có đặc điểm: Lá kép lông chim một lần chẵn, một bộ lá dài 10 – 15cm, cuống dài 2 – 3cm, lá chét 7 – 15 đôi, hình bầu dục dài, dài 3 – 7cm.

Hoa – Quả

Hoa muồng đen có dạng cụm lớn, hoa có 5 cánh, hình tròn, tỏa cân đối ra các góc xung quanh nhụy, tuy nhiên cánh hoa không đồng đều, mặt ngoài phủ nhung, cánh màu vàng có hình trứng ngược.

Quả muồng hình dẹt, vỏ nhẵn, có hình lượn sóng theo chiều dọc quả, quả dài từ 20 – 30cm, rộng 15 – 20mm, một quả có thể chưa khoảng 15 – 30 hạt tùy mẩy hoặc lép, khi khô có màu vàng nâu.


Phân bố

Nguồn gốc

Loại cây này có nguồn gốc từ các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Lào, Thái Lan, Phillipine, Campuchia, Malaysia, Singapore và được trồng nhiều ở một số nước khác như Trung Quốc, Ấn Độ,….

Phân bố

Tại Việt Nam, muồng đen mọc tự nhiên ở các vùng đồi núi khắp các tỉnh trong cả nước nhưng phổ biến nhất là tại khu vực miền Trung, Tây Nguyên, nơi có độ cao so với mực nước biển là trên 1000m, có lượng mưa tốt, tuy nhiên đây cũng là một loại cây chịu hạn tuyệt vời. Ngoài ra loại cây này cũng phát triển thuận lợi trên các loại đất giàu canxi, ẩm, màu mỡ,… Và cũng thường được trồng xen kẽ với các nông trường cafe.

Tại Việt Nam, muồng đen mọc tự nhiên ở các vùng đồi núi khắp các tỉnh trong cả nước nhưng phổ biến nhất là tại khu vực miền Trung, Tây Nguyên

Ứng dụng

Hiện nay loại cây này rất được ưa chuộng sử dụng trong ngành công nghiệp chế biến gỗ, nội thất, kiến trúc phục vụ cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu, làm cây trồng bóng mát, làm củi, làm thức ăn cho động vật, làm thuốc,….

Và chúng ta sẽ cùng tìm hiểu từng ứng dụng một của loại cây này:

Nội thất

Trong lĩnh vực thiết kế và thi công nội thất, kiến trúc muồng được sử dụng rất nhiều như: Làm tủ chè, sập, bàn ghế, cầu thang, cột nhà, xà nhà, cửa ra vào,….

Với ưu điểm gỗ cứng, không bị cong vênh, mối mọt, chịu được lực lớn và nước.

 
Làm bóng mát

Tại các thành phố lớn như Tp. Hồ Chí Minh, Đà Lạt,… hay thậm chí làng quê, muồng đen được trồng làm bóng mát, chắn gió như rừng phòng hộ với ưu điểm cây cao, tán rộng, hoa không thu hút côn trùng như ruồi bọ, cây có rễ ăn sâu vào lòng đất, chống sói mòn hiệu quả…

Y học

Trong dân gian, quả muồng đen giã nát có tác dụng tẩy giun rất hiệu quả, ngoài ra nó còn ngăn ngừa các bệnh co giật ban đêm của trẻ em. Ngoài ra nước sắc từ lá và lõi gỗ muồng còn được dùng để chữa bệnh ghẻ phổ biến tại vùng cao của Campuchia.

Thuốc nhuộm

Trong thành phần của lá, quả, vỏ cây muồng có chứa rất nhiều tanin một loại chất phổ biến trong các cây họ đậu, được khai thái sử dụng làm thuốc nhuộm vải, nhuộm da mang lại hiệu quả cao.

Củi đốt

Nghe có vẻ rất lãng phí nhưng đây là sự thật, tại các tỉnh vùng cao nơi có nhiệt độ ban đêm thấp hoặc mua đông lạnh giá, đặc biệt là Trung Quốc, muồng đen là một loại củi quan trọng trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Với ưu điểm gỗ dễ cháy, khi cháy tạo ra nhiệt lượng lớn, đây là một loại gỗ rất được ưa chuộng.

Làm thức ăn

Cũng tại các tỉnh miền núi, vùng cao, lá, hoa, quả muồng đen được tận dụng để làm thức ăn trực tiếp hoặc dự trữ cho gia súc vào mùa khô như trâu, bò,…

Một số vùng người ta còn chế biến hoa và quả non của loại cây này như một món ăn đặc sản với các món súp, luộc, nấu canh, hầm xương,…

Giá bán